Kontynuujemy nasz cykl poświęcony najważniejszym kwestiom z zakresu kontroli u przedsiębiorcy. Tym razem przybliżamy informacje na temat kontroli prowadzonych przez Państwową Inspekcję Pracy.

Na wstępie należy podkreślić, że kontrola Państwowej Inspekcji Pracy jest przeprowadzana bez uprzedzenia. Organ ten sprawdza, czy pracodawca przestrzega prawa pracy, przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów dotyczących legalności zatrudnienia oraz przepisów dotyczących ograniczenia handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni.

Upoważnienie do kontroli

Kontrolę przeprowadza się po okazaniu legitymacji służbowej potwierdzającej tożsamość i uprawnienia inspektora pracy lub innego upoważnionego pracownika Państwowej Inspekcji Pracy i upoważnienia do jej przeprowadzenia.

W uzasadnionych przypadkach kontrola może odbyć się jedynie po okazaniu legitymacji służbowej. W takim przypadku niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 7 dni od dnia podjęcia kontroli, Inspekcja musi doręczyć tobie upoważnienie do przeprowadzenia kontroli.

Gdzie jest prowadzona kontrola?

Kontrolę przeprowadza się w siedzibie firmy oraz w innych miejscach wykonywania zadań lub przechowywania dokumentów finansowych i kadrowych. Poszczególne czynności kontrolne mogą być wykonywane także w siedzibie jednostki organizacyjnej Państwowej Inspekcji Pracy.

Jakie uprawnienia ma kontrolujący?

W trakcie kontroli inspektor PIP ma prawo:

  • swobodnego wstępu na teren oraz do obiektów i pomieszczeń przedsiębiorcy
  • przeprowadzania oględzin obiektów, pomieszczeń, stanowisk pracy, maszyn i urządzeń oraz przebiegu procesów technologicznych i pracy oraz utrwalania ich przebiegu i wyników oględzin, za pomocą aparatury i środków technicznych służących do utrwalania obrazu lub dźwięku
  • żądania od ciebie oraz od wszystkich pracowników lub osób, które są lub były zatrudnione, albo które wykonują lub wykonywały pracę na twoją rzecz na innej podstawie niż stosunek pracy, w tym osób wykonujących na własny rachunek działalność gospodarczą, a także osób korzystających z usług agencji zatrudnienia, pisemnych i ustnych informacji w sprawach objętych kontrolą oraz wzywania i przesłuchiwania tych osób w związku z przeprowadzaną kontrolą
  • żądania okazania dokumentów dotyczących budowy, przebudowy lub modernizacji oraz uruchomienia zakładu pracy, planów i rysunków technicznych, dokumentacji technicznej i technologicznej, wyników ekspertyz, badań i pomiarów dotyczących produkcji bądź innej działalności podmiotu kontrolowanego, jak również dostarczenia mu próbek surowców i materiałów używanych, wytwarzanych lub powstających w toku produkcji, w ilości niezbędnej do przeprowadzenia analiz lub badań, gdy mają one związek z przeprowadzaną kontrolą
  • żądania przedłożenia akt osobowych i wszelkich dokumentów związanych z wykonywaniem pracy przez pracowników lub osoby świadczące pracę na innej podstawie niż stosunek pracy
  • żądania od pracodawcy delegującego pracownika na terytorium RP lub osoby działającej w jego imieniu informacji, dokumentów lub oświadczeń w sprawach delegowania pracowników na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, dotyczących kontroli,
  • zapoznania się z decyzjami wydanymi przez inne organy kontroli i nadzoru nad warunkami pracy oraz ich realizacją
  • wykonywania niezbędnych dla celów kontroli odpisów lub wyciągów z dokumentów, jak również zestawień i obliczeń sporządzanych na podstawie dokumentów, a w razie potrzeby żądania ich od ciebie
  • sprawdzania tożsamości osób wykonujących pracę lub przebywających na terenie twojej firmy, a także osób korzystających z usług agencji zatrudnienia, ich przesłuchiwania i żądania oświadczeń w sprawie legalności zatrudnienia lub prowadzenia innej działalności zarobkowej
  • korzystania z pomocy biegłych i specjalistów oraz akredytowanych laboratoriów.

Jak się dokumentuje kontrolę?

Ustalenia kontroli dokumentowane są w formie protokołu. Przed podpisaniem protokołu przedsiębiorca ma prawo zgłoszenia umotywowanych zastrzeżeń do ustaleń w nim zawartych (ma na to 7 dni od dnia przedstawienia protokołu). Jeśli inspektor pracy przeprowadzający kontrolę uzna zasadność zastrzeżeń musi zmienić lub uzupełnić odpowiednią część protokołu. W przypadku niestwierdzenia uchybień wynik kontroli może być udokumentowany w formie notatki urzędowej, która powinna zawierać zwięzły opis stanu faktycznego stwierdzonego w czasie kontroli.

Źródło: biznes.gov.pl